Kąpiel perełkowa

Co to jest kąpiel perełkowa?

Kąpiel perełkowa jest jednym z zabiegów należących do hydroterapii i wykonuje się ją w większości gabinetów fizykoterapeutycznych. Jej podstawą jest wywieranie delikatnego drażnienia na skórę pacjenta poprzez bąbelki powietrza, generowane przez specjalne dysze znajdujące się w ściankach wanny. Kąpiel perełkowa jest bardzo dobrze tolerowana i chętnie stosowana przez pacjentów. Zabieg wykonuje się na zlecenie lekarza, jednak coraz częściej oferowane są wanny wyposażone w podobny mechanizm do użytku domowego. Zabieg ten znajduje się również w ofercie ośrodków odnowy biologicznej oraz stref rekreacyjnych basenów.

Przygotowanie się do zabiegu

Pacjent przed rozpoczęciem zabiegu powinien dokładnie umyć całe ciało. Wskazane jest usunięcie maści, kremów i innych kosmetyków z powierzchni skóry, która będzie zanurzona w wodzie. Zaleca się także zdjęcie takich przedmiotów jak np. biżuteria lub innych, które ograniczałyby dostęp pęcherzyków powietrza do skóry. Kąpiel perełkowa najlepsze efekty przynosi podczas stosowania jej na nagie ciało. Jednak jeśli pacjent czuje z tego względu dyskomfort dozwolone jest założenie przez mężczyzn kąpielówek, a przez kobiety dwuczęściowych strojów kąpielowych. Należy zabrać ze sobą ręcznik, oraz klapki basenowe, przeznaczone do chodzenia tylko w obrębie pomieszczenia, gdzie znajduje się wanna. Długie włosy należy spiąć wysoko na głowie lub można założyć czepek.

Metodyka wykonania zabiegu

Kąpiel perełkowa przeprowadzana jest za pomocą specjalnie skonstruowanej wanny. Zazwyczaj na dnie wanny umieszczone są rurki, które posiadają dużą ilość otworów o średnicy 1-1,5 mm. Przez nie przepuszczane jest sprężone powietrze, którego ciśnienie wynosi 200-300 kPa. Ten rodzaj wanny nie pozwala na regulację parametrów technicznych zabiegu. W nowszych modelach zastosowano maty, które mają wbudowane przewody o takich samych wielkościach otworów w obrębie przewodu, ale różnych w obrębie całej maty. Pozwala to na regulację wielkości wypuszczanych pęcherzyków powietrza, ich intensywności czy ciśnienia, a także umożliwia zmianę tych parametrów w trakcie trwania zabiegu. Poza tym wanna wyposażona jest w uchwyty, które wykorzystywane są podczas wchodzenia i wychodzenia z wanny i/lub maty antypoślizgowe umieszczone na jej dnie. Lustro wody powinno znajdować się ponad wylotami wszystkich dysz. Pacjent po wejściu do wanny powinien usiąść na jej dnie i odczekać ok. 30 sekund zanim się położy. Po upływie kolejnych kilkunastu sekund fizjoterapeuta włącza odpowiedni program i rozpoczyna się zabieg. [zdjęcie pacjenta podczas kąpieli perełkowej] Podczas trwania kąpieli perełkowej pacjent powinien zachowywać się spokojnie i bez gwałtownych ruchów. Obowiązuje zakaz korzystania z urządzeń elektrycznych podczas zabiegu. Po upływie czasu przeznaczonego na zabieg fizjoterapeuta wyłącza dopływ powietrza, a pacjent leży w wannie jeszcze przez kilkanaście sekund. Potem siada, a po około 30 sekundach powoli wstaje i wychodzi z wanny. Zarówno schemat wchodzenia, jak i wychodzenia z wody powinien zostać zachowany, gdyż pacjent może po kąpieli czuć się osłabiony oraz może mieć zawroty głowy. Jest to związane ze specyfiką zanurzenia ciała w wodzie i działającym na nie ciśnieniem hydrostatycznym wody. Po kąpieli perełkowej należy odpoczywać przez co najmniej pół godziny. Zarówno po , jak i przed kąpielą można stosować inne zabiegi z zakresu fizykoterapii. Jednak nie zaleca się przyjmowania zabiegów z zakresu zimno lecznictwa w tym samym turnusie, gdyż mogą one doprowadzić do zniwelowania lub osłabienia uzyskanych efektów.

Dawkowanie

Kąpiel perełkowa trwa zazwyczaj 15-20 minut. Woda ma temperaturę około 36-37 °C. Zabiegi przeprowadza się codziennie lub co drugi dzień. Seria składa się z około 10-15 zabiegów. Z racji tego, że nie wywierają one na organizm silnego działania mogą być stosowane kilka razy w roku.

Działanie na organizm

Kąpiel perełkowa nie wywiera na organizm widocznych zmian, tak jak to ma miejsce np. w kąpieli solankowej. Pęcherzyki powietrza, które są kierowane na skórę pacjenta, działają jak delikatny mikromasaż. Wpływają przez to na zakończenia nerwowe znajdujące się w płytszych warstwach skóry. Dzięki temu wykazują korzystne oddziaływanie na autonomiczny układ nerwowy. Jest to część układu nerwowego, która unerwia narządy wewnętrzne, a przez to wpływa na ich pracę. Obserwuje się wpływ kąpieli perełkowej na zmniejszenie napięcia mięśni, a przez to ich rozluźnienie. Dzieje się tak za sprawą mikromasażu wywoływanego przez pęcherzyki powietrza, a także poprzez zastosowanie ciepłej wody. Ciśnienie hydrostatyczne wywołuje nacisk na ciało człowieka, a przez to następuje zwiększenie odpływu krwi z kończyn do klatki piersiowej. Zjawisko to jest potęgowane przez pęcherzyki powietrza delikatnie napierające na skórę pacjenta, co sprawia że przed wyjściem z wanny należy odczekać ok. minuty spokojnie leżąc w wodzie z wyłączonym systemem jej napowietrzania. Podczas gwałtownego wstania może dojść do zawrotów głowy, osłabienia, a nawet omdleń w przypadku osób z niskim ciśnieniem krwi. Niemniej jednak po zastosowaniu kąpieli perełkowej obserwuje się u pacjentów ogólne odprężenie nerwowe oraz uspokajenie. Pacjenci są zrelaksowani i rozluźnieni.

Warto wspomnieć, iż do kąpieli perełkowej można dodać wyciągi z ziół lub olejki eteryczne, które w zależności od rodzaju wywierają na organizm dodatkowe działanie. Aby zwiększyć działanie uspokajające lub nasenne zabiegu, do wody dodaje się wyciąg z waleriany, chmielu lub brom. Uzupełnienie kąpieli perełkowej olejkami emetycznymi pozwala na jednoczesne prowadzenie inhalacji (wdychanie unoszących się oparów olejków eterycznych).

KaĻiel perełkowa wskazania

Do głównych wskazań do stosowania kąpieli perełkowej zalicza się:

• Zmęczenie;
• Zespoły przeciążeniowe mięśni;
• Bezsenność;
• Lekkie choroby serca i krążenia;
• Zaburzenia regulacji autonomicznej;
• Niskie ciśnienie krwi;
• Nadpobudliwość nerwową.

Kąpiel perełkowa przeciwwskazania

Główne przeciwwskazania do stosowania kąpieli perełkowej to:

• Niewydolność krążenia;
• Znaczne osłabienie;
• Przemęczenie (duża potrzeba snu);
• Utrudniony kontakt z pacjentem;
• Ostre infekcje i stany gorączkowe;
• Choroby zakaźne skóry;
• Alergia na olejki eteryczne bądź wywary z ziół, w przypadku uzupełniania nimi kąpieli perełkowej.

Podsumowanie

Kąpiel perełkowa jest zabiegiem, z którego pacjenci korzystają bardzo chętnie. Istotą działania tego typu kąpieli jest mikromasaż wywoływany przez pęcherzyki powietrza delikatnie uderzające w ciało pacjenta podczas zanurzenia w wodzie. Obserwuje się wpływ zabiegu na zakończenia nerwowe znajdujące się w skórze, regulujące pracę narządów wewnętrznych. Kąpiel perełkowa wpływa wyraźnie rozluźniająco na układ mięśniowy. Istnieje również możliwość dodania do kąpieli wywaru z ziół lub olejków eterycznych w celu wzmocnienia działania np. uspokajającego. Po zabiegu pacjenci są zrelaksowani i wypoczęci. Zabieg wykonywany jest w większości placówek fizjoterapeutycznych, ale coraz częściej oferowany jest w ośrodkach odnowy biologicznej. Autor:
mgr Monika Olszówka