Przyczyny i rodzaje bólu kręgosłupa lędźwiowego

W dzisiejszych czasach bardzo dużo ludzi uskarża się na rozmaite dolegliwości bólowe związane bezpośrednio z kręgosłupem. Siedzący tryb życia, zbyt duża aktywność, często nie dopasowana do własnych możliwości fizycznych  oraz długotrwałe przeciążenia doprowadzają na przestrzeni czasu do rozmaitych dysfunkcji całego kręgosłupa.

Anatomia kręgosłupa

Kręgosłup człowieka zbudowany jest z 26 kości. Posiada on od 33 do 34 kręgów. Podzielony jest na odcinek szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy i ogonowy. Kręgosłup ze względu na swoją skomplikowaną budowę stanowi podporę dla całego ciała. Przede wszystkim zapewnia równowagę, utrzymuje ciężar, amortyzuje różnorodne wstrząsy, a także zapewnia bezpieczeństwo i chroni rdzeń kręgowy. Odcinek lędźwiowo – krzyżowy jest najbardziej obciążaną częścią kręgosłupa. Z związku z tym powyższa struktura jest bardzo często narażona na rozmaite dysfunkcję.

Przyczyny bólu odcinka lędźwiowego kręgosłupa

 Ból w odcinku lędźwiowo – krzyżowym może w dużej mierze świadczyć o rozmaitych stanach chorobowych opisywanej struktury. Dolegliwości bólowe spowodowane są różnorodnymi przyczynami do, których zalicza się przede wszystkim:

• Uszkodzenia tkanek miękkich – podczas aktywności fizycznej zwłaszcza niedostosowanej do aktualnych możliwości ruchowych dochodzi bardzo często to rozmaitych mikrourazów. Liczne ich nagromadzenie prowadzi w perspektywie czasu do powstania stanów przeciążeniowych a w konsekwencji do kontuzji. Zwłaszcza mięśnie otaczające kręgosłup są bardzo narażone na urazy. Wystarczy wykonać jeden niewłaściwy ruch aby spowodować dolegliwości bólowe danego mięśnia, które przekładają się na dysfunkcję określonego odcinka kręgosłupa. Obolały mięsień ogranicza swoją pracę, którą jest wykonywanie określonej czynności. Na skutek takiego stanu rzeczy jest ograniczenie poszczególnych ruchów kręgosłupa. Zmniejszona ruchomość zwłaszcza odcinka lędźwiowo – krzyżowego przyczynia się w dużej mierze do upośledzenia aktywności dnia codziennego. Należy pamiętać, iż na dolegliwości bólowe kręgosłupa mają wpływ nie tylko mięśnie ale również inne struktury jak na przykład więzadła. Ich niewłaściwa praca zazwyczaj zaburza prawidłowe funkcjonowanie określonego stawu kręgosłupa, co przekłada się globalnie na złe wykonywanie czynności ruchowych naszego ciała. Niewłaściwe wzorce ruchowe trwające przewlekle i powtarzające się często prowadzą do silnych bóli kręgosłupa. Zasadna w tym względzie jest fizjoterapia jako czynnik wyciszający i zmniejszający dolegliwości.

• Procesy zapalne stawów i krążków między kręgowych – powstają najczęściej pod wpływem długotrwającego czynnika patologicznego np. przeciążenia lub urazu. Organizm chroniąc się przed określonym zagrożeniem wytwarza proces obronny. Stawy i krążki międzykręgowe kręgosłupa ze względu na pełnioną swoją funkcję bardzo są narażone na różnego rodzaju procesy chorobowe. Stan zapalny opisywanych struktur często się objawia zwiększona tkliwością, podwyższoną temperaturą oraz zaburzeniem określonych ruchów. Długo trwający proces zapalny może przyczyniać się również do powstania wielu chorób takich jak: zwyrodnienie lub zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa. Zaleca się na tym etapie zastosowanie szeroko pojętej farmakologii.

• Przepuklina krążka międzykręgowego (przepuklina kręgosłupa) - jest stanem patologicznym, polegającym na przesunięciu jądra miażdżystego z jednoczesnym uszkodzeniem określonych struktur pierścienia włóknistego. W następstwie omawianego przypadku dochodzi do uwypuklenia krążka międzykręgowego, który powoduje ucisk na określone struktury nerwowe np. na korzenie nerwowe. W powyższym omawianym przypadku zazwyczaj może dochodzić do drętwienia oraz mrowienia kończyn dolnych. Na skutek takiego działania zmniejsza się zakres ruchów odcinka lędźwiowo – krzyżowego oraz kończyny objętej procesem chorobowym. W konsekwencji dochodzi do pogorszenia jakości i funkcji lokomocji. Omawiane schorzenie powodują długotrwałe czynniki mechaniczne na zasadzie kontuzji. Zaleca się w tym przypadku zastosowanie leczenia zachowawczego (farmakoterapia, rehabilitacja), jeżeli ono jest nie skuteczne konieczny jest zabieg chirurgiczny.

• Zwężenie kanału kręgowego – dochodzi do tego schorzenia na skutek powolnego acz kolwiek systematycznego zwężenia kanału kręgowego. W perspektywie czasu następuje ucisk na określone struktury rdzenia kręgowego. Omawiane schorzenie może być stanem wrodzonym lub spowodowanym wystąpieniem określonych chorób np. choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa. Pacjent z zwężeniem kanału kręgowego oprócz bólu może doświadczyć również zaburzeń czucia w obrębie kończyn dolnych. Ma również niekiedy problemy z oddawaniem moczu. Charakterystyczną cecha powyższego schorzenia jest to, że pojawiające się rozmaite dolegliwości zmniejszają się po wykonaniu przez chorego skłonu do przodu.

• Wady kręgosłupa – kręgosłup ze względu na swoją złożoną budowę posiada skłonności do różnorodnych deformacji. Najczęściej zalicza się do nich:

• Choroby organów wewnętrznych – nie zawsze ból kręgosłupa wiąże się bezpośrednio z jego częściami składowymi. Często bywa, iż określony narząd wewnętrzny nieprawidłowo pracujący powoduje promieniowanie bólu do kręgosłupa. Rozmaite dolegliwości nerek oraz narządów płciowych mogą spowodować dyskomfort w odcinku lędźwiowo – krzyżowym. Choroby serca mogą powodować ból promieniujący do odcinka piersiowego. Dlatego w tym względzie jest bardzo ważne zastosowanie odpowiedniej diagnostyki wykluczającej określone schorzenie.

• Bolesność powysiłkową – po każdej nawet najmniejszej aktywności ruchowej mogą wystąpić dolegliwości bólowe kręgosłupa o różnym stopniu nasilenia. Należy pamiętać, iż podczas ruchu aktywowane są między innymi mięśnie, więzadła, stawy, krążki międzykręgowe, które ulegają powolnemu zużyciu powodując na przestrzeni czasu mikrourazy. Takie postępowanie prowadzi do wytworzenia urazów oraz przeciążeń w obrębie kręgosłupa objawiających się często niegroźnym ustępującym bólem zazwyczaj po kilku dniach.

• Stany emocjonalne – do, których zalicza się przede wszystkim stres, nerwowość, nadpobudliwość. Wszystkie te problemy, mogą powodować zwiększone niekontrolowane napięcie mięśni przykręgosłupowych powodujące ból. Ważna w tym względzie byłaby interwencja psychoterapeutyczna, mająca na celu łagodzenie w dużej mierze stresu związanego z czynnościami zwłaszcza zawodowymi człowieka.

Rodzaje bólu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa

Ból spełnia w naszym organizmie bardzo ważną funkcję. Mianowicie w pierwszym etapie ostrzega nas przed stanem patologicznym obejmującym nasz organizm. Pełni też zadanie obronne polegające na wyzwoleniu procesu ochronnego skierowaną bezpośrednio na daną nieprawidłowość zdrowotną. Podczas aktywnego funkcjonowania człowieka w życiu codziennym dochodzi do licznych urazów oraz zmian przeciążeniowych, które przede wszystkim uwidaczniają się rozmaitymi dolegliwościami bólowymi. Odcinek lędźwiowo – krzyżowy jest strukturą kręgosłupa, która bardzo często boli lub sprawia dyskomfort zwłaszcza ruchowy.

Bóle, które dotyczą opisywanego odcinka to:

• Ból epizodyczny – występuje bardzo rzadko, bez jakieś większej przyczyny. W większości przypadków jest to delikatny ból, który po krótkim czasie sam mija. Niekiedy można zażyć środek przeciwbólowy,

• Ból przewlekły (chroniczny) – przeważnie trwa długo ponad 3 miesiące. Może towarzyszyć różnorodnym zmianom chorobowym np. choroba zwyrodnieniowa, choroba nowotworowa. Charakterystyczną cechą opisywanej dolegliwości jest to, że nie musi trwać ciągle. Może występować od kilku do kilkunastu razy w tygodniu lub miesiącu z różnym nasileniem. Należy pamiętać, iż częste występowanie bólu przewlekłego jest oznaką tworzącego się procesu chorobowego, który wymaga interwencji lekarskiej. Przeważnie przyjmuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne,

• Ból ostry – trwa przeważnie krótko lecz intensywnie. Towarzyszyć mu może proces chorobowy różnorodnego pochodzenia. Ból ten może być oznaką kontuzji np. naderwania mięśnia lub stłuczeniu stawu. Zazwyczaj mija wraz ze zmniejszeniem lub całkowitym zniwelowaniem czynnika chorobotwórczego. Doraźnie można przyjmować leki przeciwbólowe.

• Ból promieniujący – jest to częsta dolegliwość zwłaszcza odcinka lędźwiowo – krzyżowego. Ból ten promieniuje do kończyn dolnych. Spowodowany jest uciskiem na nerw określonej struktury budującej kręgosłup np. kręgu. Zaburza on prawidłowe funkcjonowanie człowieka. Kończyna do, której promieniuje ból jest zazwyczaj zdrętwiała i ma mniejsza siłę. Ból ten może wywołać lub go zniwelować przybranie określonej pozycji, która zmniejszy ucisk na nerw. W przypadku takiego rodzaju bólu można zastosować leki przeciwzapalne i rozluźniające.