Serotonina jest neuroprzekaźnikiem ważnym dla naszego nastroju oraz dobrego samopoczucia fizycznego i psychicznego. Co się dzieje, gdy nasz organizm nie wytwarza odpowiedniego poziomu hormonu szczęścia? Łatwo odgadnąć: stajemy się przygnębieni, rozdrażnieni, a nawet agresywni! Poznaj główne funkcje 5-HT i przekonaj się, jak podnieść poziom serotoniny w organizmie. Wbrew pozorom wystarczy kilka prostych kroków!
Czym jest serotonina?
Związek o skomplikowanej nazwie (5-hydroksytryptamina, w skrócie 5-HT) pełni ważną funkcję w naszym organizmie: przenosi sygnały między komórkami nerwowymi, oddziałując na centralny układ nerwowy. Serotonina działa szczególnie w dwóch częściach ciała: w mózgu, stymulując pamięć i regulując nasz nastrój, oraz w jelitach, wspierając procesy trawienia (co ciekawe, większość serotoniny jest produkowana przez nasze jelita; to dlatego mówi się, że „szczęście pochodzi z jelit”). Oprócz tego reguluje pracę układu krwionośnego z sercem na czele, kontroluje apetyt, rytm snu i czuwania oraz bierze udział w niezliczenie wielu procesach potrzebnych nam do życia. Warto zatem zadbać o jej optymalny poziom w organizmie.
Jak badamy poziom serotoniny? W zależności od potrzeb, wykonuje się oznaczenia stężenia serotoniny w krwi żylnej lub w moczu. Badania te mają zastosowanie głównie w diagnostyce chorób jelit i nie dają obrazu poziomu tego hormonu w mózgu – nie stosuje się ich zatem w takich chorobach jak m.in. depresja.
Jak podnieść poziom serotoniny w mózgu?
Istnieje kilka prostych sposobów na to, by pobudzić organizm do produkcji serotoniny.
- Ekspozycja na światło. Nasz rytm dobowy reguluje serotonina wraz z innym hormonem – melatoniną: gdy wstaje świt, a zza okna docierają do nas promienie słoneczne, od razu mamy więcej energii do działania. I odwrotnie: ciemność uwalnia w mózgu melatoninę – to przez nią częściej spoglądamy w stronę łóżka. Gdy w ciągu dnia słońca mamy zbyt mało, również jesteśmy senni. Lato w pełni, a ty spędzasz długie godziny za biurkiem? Zrób sobie przerwę na świeżym powietrzu, a wrócisz do obowiązków ze świeżą energią i większym kopem do działania.
- Choć czekolada istotnie poprawia nastrój, to tylko na krótko. Serotonina powstaje z L-tryptofanu, który pozyskujemy z żywności (zawierają go m.in. jajka, ryby, orzechy, sery, migdały, banany, awokado, czekolada). Jednak równocześnie potrzebne są inne substancje: miedź, żelazo, witaminy z grupy B, magnez, witamina C, kwas foliowy... Zdrowa, zbilansowana dieta obfita w zróżnicowane produkty spożywcze w odpowiednich proporcjach dostarczy organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje do produkcji serotoniny. Więcej o tym, jak podnieść poziom serotoniny przeczytasz na portalu Mito-Med, na którego łamach autorzy przekonują, że nie jest ważne tylko to, co jesz, ale i jak jesz.
- Ćwiczenia fizyczne – nie ma wątpliwości, że regularne ćwiczenia poprawiają nastrój i obniżają poziom stresu i lęku. W badaniach wielokrotnie potwierdzono związek między wzrostem zachorowań na depresję a drastycznym spadkiem aktywności fizycznej, co ma miejsce we współczesnym społeczeństwie. Już niewielkie, ale regularne ćwiczenia powodują wyrzut serotoniny, dlatego samochód zamień na rower, windę na schody i w miarę możliwości zapisz się na siłownię. Twoja figura Ci za to podziękuje!
Serotonina i jej siostry – wyjątkowo zgrany zespół
Wiedziałeś, że mamy jeszcze 3 inne hormony szczęścia? Dopamina, oksytocyna i endorfiny to równie ważne neuroprzekaźniki. Są jak siostry: podobne, ale każda inna. Jeśli współpracują ze sobą, panuje spokój, szczęście i harmonia. Gdy jednak któraś się burzy, może rozpętać się istna wojna. Jaki jest związek pomiędzy dopaminą a serotoniną? Podczas gdy ta ostatnia zapewnia nam dobrostan psychiczny, dopamina daje nam kopa do działania: to dzięki niej jesteśmy skoncentrowani i gotowi do podejmowania wyzwań. Endorfiny wyzwalają w nas radość i satysfakcję: pozwalają cieszyć się z osiągniętych sukcesów. Z kolei oksytocyna pogłębia więzi i zaufanie. Razem sprawiają, że czujemy się po prostu szczęśliwi.
Jak podnieść poziom serotoniny i dopaminy oraz jak sprawić, by jednocześnie endorfiny i oksytocyna były na odpowiednim poziomie? Zdrowo się odżywiaj, wysypiaj się, redukuj poziom stresu, uprawiaj umiarkowany sport, najlepiej na świeżym powietrzu – tak niewiele potrzeba do szczęścia!